Η Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και το WWF Ελλάς ενώνουν τις δυνάμεις τους για την επιστημονικά τεκμηριωμένη ανάλυση των δασικών πυρκαγιών στη χώρα μας.
Η νέα αυτή συνεργασία εγκαινιάζεται με μία ολοκληρωμένη ανασκόπηση της αντιπυρικής περιόδου του 2024. Στόχος είναι η ενίσχυση της λογοδοσίας και η εδραίωση συστημικών διαδικασιών, μέσα από τις οποίες θα αντλούνται κρίσιμα διδάγματα μετά από κάθε αντιπυρική περίοδο.
Γιατί χρειάζεται μια τέτοια ανασκόπηση;
Οι δύο οργανισμοί επιδιώκουν να εδραιώσουν μια νέα κουλτούρα συστηματικής μελέτης και αξιολόγησης των παραγόντων που επηρεάζουν τις δασικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. Μια διαδικασία αναγκαία για την εξέλιξη του εθνικού συστήματος διαχείρισης δασικών πυρκαγιών, στηριγμένη σε τεκμηριωμένη γνώση και διαφάνεια.
Η γενική εικόνα της αντιπυρικής περιόδου 2024
Η φετινή αντιπυρική περίοδος χαρακτηρίστηκε από:
• Αύξηση 42% του αριθμού των πυρκαγιών σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 2006–2023.
• Καμένες εκτάσεις ~450.000 στρέμματα, ελαφρώς κάτω από τον εθνικό μέσο όρο της περιόδου 2004–2023.
• 255.000+ καμένα στρέμματα αφορούν σε δασικές εκτάσεις.
• 90.000+ καμένα στρέμματα σε 11 προστατευόμενες περιοχές (8 Natura).
• 110.000+ στρέμματα αφορούν πολλαπλώς καμένες περιοχές.
• 14 πυρκαγιές ευθύνονται για το 72% των συνολικών καμένων στρεμμάτων, αναδεικνύοντας την αδυναμία διαχείρισης μεγάλων περιστατικών.
• Αττική: 117.610 στρμ. – συνεχής υποβάθμιση των δασικών οικοσυστημάτων της.
• Πελοπόννησος: 94.010 στρμ. – δεύτερη χειρότερη αντιπυρική περίοδος από το 2006.
• Βόρεια Ελλάδα: Έντονη δραστηριότητα πυρκαγιών σε ορεινά οικοσυστήματα μη προσαρμοσμένα στη φωτιά.
• Οι δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες των τελευταίων 34 ετών σε αρκετές περιοχές.
• Σημαντικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις: 7 ανθρώπινες απώλειες, υψηλές εκπομπές CO₂, εκτεταμένες υλικές ζημιές.
Προτάσεις για την επόμενη ημέρα
Η ανασκόπηση καταλήγει σε 7 βασικές κατευθύνσεις πολιτικής και επιχειρησιακής βελτίωσης:
1. Εθνική στρατηγική μείωσης ενάρξεων πυρκαγιών. Η αυστηροποίηση ποινών δεν αρκεί.
2. Ενίσχυση διερεύνησης και καταγραφής αιτίων. Η κατανόηση οδηγεί σε στοχευμένες παρεμβάσεις.
3. Επιστημονική υποστήριξη στο πεδίο σε πραγματικό χρόνο. Συλλογή και ανάλυση δεδομένων για υποστήριξη αποφάσεων.
4. Ενίσχυση επιχειρησιακής ετοιμότητας, μέσω της παρακολούθησης των πυρομετεωρολογικών συνθηκών και της κατάστασης της βλάστησης.
5. Ιεράρχηση ευάλωτων οικοσυστημάτων λαμβάνοντας υπόψη τους μηχανισμούς φυσικής αναγέννησης και τον κίνδυνο ερημοποίησης.
6. Συστηματική ανάλυση κόστους-οφέλους μετά από κάθε αντιπυρική περίοδο. Αξιολόγηση επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας και πολιτικών.
7. Θεσμοθέτηση δημόσιας διαδικασίας εξαγωγής διδαγμάτων με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων.
Μια συνεργασία με μέλλον
Η ανασκόπηση της αντιπυρικής περιόδου 2024 αποτελεί το πρώτο κοινό αποτέλεσμα της συνεργασίας μεταξύ της Πυρομετεωρολογικής Ομάδας FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του WWF Ελλάς.
Πρόθεση μας είναι η συνεργασία αυτή να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, συμβάλλοντας στη συνεχή αναβάθμιση του εθνικού συστήματος διαχείρισης δασικών πυρκαγιών.
📘 Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανασκόπησης.