Η προκαταρκτική ανάλυση της πυρκαγιάς του Φενεού υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το WWF Ελλάς.

Η πυρκαγιά ξεκίνησε στις 13.20 την Τρίτη 22 Ιουλίου 2024 στη  θέση Ψιρόβρυση του Δημοτικού Διαμερίσματος Φενεού του Δήμου Σικυώνων Κορινθίας.

Οι επιπτώσεις της πυρκαγιάς

Σύμφωνα με την ανάλυση των δορυφορικών δεδομένων του ευρωπαϊκού μηχανισμού Copernicus EMS στις 23/07/2025 έχουν καεί μέχρι στιγμής 11.460 στρέμματα δασών, δασικών και αγροτικών εκτάσεων (Εικόνα 1). Τα 5.950 αφορούν δάση Κεφαλληνιακής Ελάτης (52%), δασικό είδος χωρίς δυνατότητα φυσικής αναγέννησης μετά από πυρκαγιά (Εικόνα 2). Επιπροσθέτως, η πυρκαγιά έχει επηρεάσει μέχρι στιγμής  2 περιοχές Natura 2000, την περιοχή GR2530006 ( Όρος Ζήρεια), όπου έκαψε 910 στρέμματα, και την περιοχή GR2530004 ( Όρος Ολίγυρτος ), όπου έκαψε 4.860 στρέμματα (Εικόνα 3).

Αυτές οι παράμετροι καθιστούν την παρούσα πυρκαγιά  την σημαντικότερη μέχρι στιγμής οικολογική καταστροφή της φετινής αντιπυρικής περιόδου.

Τα αίτια της πυρκαγιάς

Για την πρόκληση της πυρκαγιάς την Τρίτη 22 Ιουλίου 2025 συνελήφθησαν και παραπέμπονται στις δικαστικές αρχές 2 άτομα για εμπρησμό από αμέλεια σε δασική έκταση κατά τη διαδικασία θερμών εργασιών με τροχό και ηλεκτροσυγκόλληση ενώ ήδη τους έχει επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο 11.812 €.

Η συμπεριφορά της πυρκαγιάς

Σε όλη της τη διάρκεια, η πυρκαγιά παρουσίασε έντονη πυροεπαγωγική συμπεριφορά και φαινόμενα αλληλεπιδράσεων μεταξύ της φωτιάς και της ατμόσφαιρας, όπως προκύπτει από την εξέταση σχετικού βιντεοληπτικού υλικού.  

Σε αυτό συνετέλεσαν τόσο οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες κατά την εκδήλωση και εξάπλωση της πυρκαγιάς –ιδιαίτερα η απουσία ισχυρών ανέμων, η έντονη ατμοσφαιρική ξηρασία κοντά στην επιφάνεια και η ευνοϊκή καθ’ ύψος κατανομή της υγρασίας– όσο και οι παρελθούσες συνθήκες (πολύ υψηλές θερμοκρασίες, ατμοσφαιρική ξηρασία, μεγάλο υδατικό έλλειμμα κατά τη διάρκεια του χειμώνα που προηγήθηκε) που οδήγησαν στη σημαντική αύξηση της ευφλεκτότητας της βλάστησης.  

Καταναλώνοντας πλούσια και ξερή καύσιμη ύλη, η φωτιά κατάφερε να αναπτύξει επαγωγική στήλη (ορατή ως πυκνός, σχεδόν κατακόρυφος καπνός πάνω από την πυρκαγιά) με ισχυρά ανοδικά ρεύματα. Η ανάπτυξη της επαγωγικής στήλης και η ένταση των ανοδικών ρευμάτων πυροδότησε την εισροή αέρα προς την περιοχή της έντονης καύσης –ένα φαινόμενο όπου η ίδια η φωτιά “ρουφά” αέρα ενισχύοντας ακόμη περισσότερο την καύση και τα ανοδικά ρεύματα. Αυτό με τη σειρά του ενίσχυσε περαιτέρω την επαγωγική στήλη της πυρκαγιάς, οδηγώντας στη δημιουργία ενός ανατροφοδοτούμενου συστήματος φωτιάς-ατμόσφαιρας. Η δυναμική αυτών των συστημάτων είναι τέτοια που η φωτιά παρουσιάζει ακραία και πολύ συχνά χαοτική συμπεριφορά, με εμφάνιση πυρονεφών, περιστροφή της επαγωγικής στήλης και δημιουργία κηλιδώσεων.  

*** Τα παραπάνω αποτελούν προϊόν ερευνητικής εργασίας που υλοποιείται στο ΙΕΠΒΑ/ΕΑΑ.
*** Φωτογραφία εξωφύλλου: Εθελοντική Ομάδα Κυλλήνιος Άδωνις